Historia parafii

Święty Idzi przy pałacu

W prezbiterium kościoła pw. św. Idziego w Siemianicach, przy drodze z Kępna do Byczyny, znajdują się dwa balkony - po prawej i po lewej stronie. Pod nimi są dwa wejścia do tej części kościoła otoczone wizerunkami świętych, wśród których jest książę i księżna.


Pierwsze wzmianki o Siemianicach pochodzą z około 1149 roku. Wiadomo, że później wieś z całym majątkiem przechodziła z rąk do rąk, aż w końcu XVII wieku znalazła się w posiadaniu Szembeków - oni najdłużej zarządzali siemianickimi posiadłościami. Z ich czasów pochodzi okazały pałac - okalający go park sąsiaduje z niewielkim terenem wokół świątyni parafialnej, a rosnące w nim wiekowe drzewa rzucają cień do jej wnętrza przez jasne okna. Przez lata znajdował się w nim Leśny Zakład Doświadczalny Akademii Rolniczej w Poznaniu.

Zgodnie z informacjami, które można znaleźć w książce „Diecezja kaliska. Parafie – kościoły – kaplice” pierwszy kościół zbudowany tu został pod koniec XIII wieku i zapewne wtedy erygowano też parafię. Świątynia była drewniana i nosiła wezwanie św. Idziego. W 1553 roku na jej miejscu wzniesiono - z fundacji ówczesnego właściciela wsi, Jana Siemiańskiego z rodu Leszczyców - drugi kościół, również drewniany. W okresie reformacji został on przejęty przez innowierców (braci czeskich), którym odebrał go tuż przed 1620 rokiem Joachim Tarnowski. On też na nowo uposażył probostwo w jeden łan gruntu rolnego, trzy łąki i dwa ogrody od kmieci z Siemianic i Rakowa, a także w dziesięcinę z miejscowego folwarku. Kościół został wtedy także wyremontowany i na nowo poświęcony (w 1623 roku) przez sufragana wrocławskiego Marcina Kolsdorffa. W 1807 roku przy kościele zbudowano  klasycystyczną, czworoboczną dzwonnicę, która dzisiaj jest najstarszym zabytkiem w tym miejscu, a w 1836 roku świątynię powiększono. Dwadzieścia lat później - w 1858 roku - kościół został rozebrany i na jego miejscu wzniesiono, w latach 1856-1858, nową świątynię, murowaną, którą dzisiaj możemy podziwiać, tym bardziej, że niedawno zyskała odnowioną elewację. Wówczas jej fundatorem był hrabia Piotr Szembek, dziedzic miejscowego majątku i pobliskiego Rakowa. Konsekracji dokonał - pod dawnym wezwaniem - bp Edward Likowski w 1891 roku. Tablice poświęcone pamięci Szembeków można zobaczyć na zewnętrznych ścianach kościoła. W latach okupacji hitlerowskiej kościół został doszczętnie ograbiony i zniszczony, ale po wojnie go wyremontowano.

Kształtem kościół przypomina styl neoromański, choć nie jest to masywna świątynia o grubych murach, jak dawne romańskie. Charakterystyczne jest półkoliste prezbiterium, większe i niższe od jedynej nawy, do której przylegają dwie kruchty. Również okna (w prezbiterium małe, a w nawie duże) są zamknięte półkoliście. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz przedstawiający św. Idziego - patrona świątyni i parafii, namalowany w 1858 roku przez wrocławskiego artystę Schneidera. Jest to jedyne malarskie przedstawienie św. Idziego w diecezji (w Mikorzynie jest to rzeźba). Święty jest tu przedstawiony z  księgą, krzyżem i czaszką, spoglądający w górę - nad nim unoszą się aniołowie. Za głównym ołtarzem znajduje się namalowana „tablica” z trzema datami opisanymi po łacinie: 1858 – kościół zbudowany; 1891 – kościół konsekrowany; 2008 – kościół odnowiony. Na prawej i lewej stronie prezbiterium znajdują się dwa wejścia z trzema łukami (jeden to drzwi), a pozostałe dwa zawierają postacie świętych: Kazimierza Królewicza i Kingi (po lewej) oraz św. Wojciecha i błogosławionej Jolanty, księżnej kaliskiej (po prawej). Na łuku tęczowym znajduje się wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej w sukienkach namalowany w okrągłej ramie.

Po lewej stronie nawy znajduje się boczny ołtarz z wizerunkiem św. Józefa z Dzieciątkiem (podobnie, jak Idzi autorstwa Schneidera), a obok niego tablica upamiętniająca nawiedzenie obrazu św. Józefa Kaliskiego w 1994 roku oraz obraz św. Jana Pawła II. W prawym ołtarzu bocznym króluje Matka Boża Różańcowa (w dużym obrazie) i Matka Boża Nieustającej Pomocy (w mniejszym obrazie). Przy filarach wspierających chór z neogotyckim, drewnianym prospektem organowym, znajdują się jeszcze dwie małe figury – z prawej Matki Bożej na barokowym cokole, a z lewej św. Antoniego na neogotyckim cokole. Pod chórem, nieco ukryty jest jeszcze obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa.

W kościele tym znajduje się jeszcze kilka ciekawych tablic. Jedna z nich upamiętnia proboszczów parafii w latach 1855-2013 z okazji Roku Wiary, a podpisana została „Wdzięczni za posługę parafianie”. Druga poświęcona została „Wielkiemu Pedagogowi siostrze Bożenie Emilii Scherwentke, urszulance 1902-1982 - urodzonej, wychowanej, uczącej się i nauczającej w szkole w Siemianicach, dyrektorce szkół urszulańskich, nauczycielce tajnego nauczania, łączniczce AK, współpracownikowi Prymasa Polski, ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego i ks. kardynała Karola Wojtyły”. Natomiast jeszcze ciekawsza, nie tylko dlatego, że zabytkowa jest tablica Jana III Sobieskiego nad bocznym wejściem do kościoła upamiętniająca zwycięstwo pod Wiedniem 200 lat po tym wydarzeniu, czyli w 1993 roku.

Do parafii należy też kaplica filialna w Rakowie pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Zbudowana została w 1863 roku z fundacji generała wojska polskiego z 1831 roku – Piotra Szembeka, późniejszego założyciela Ligi Polskiej w powiecie kępińskim. Wierni szczególnym kultem otaczają tu także obraz i figurę św. Wojciecha.

tekst Anika Nawrocka